Cijfers wijzen uit dat de rijkwaliteiten van ouderen soms niet toereikend zijn om op een veilige manier deel te nemen aan het huidige drukke verkeer. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is een onderzoek gestart naar het verbeteren van het keuringssysteem.
Uit onderzoek van het CBS blijkt dat ouderen niet alleen langer zelfstandig wonen, ze blijven ook steeds langer autorijden. Nederland telt thans 1,3 miljoen 75-plussers die samen ongeveer 75 procent meer kilometers maken dan tien jaar geleden.
Verkeersorganisaties en ook het ministerie worstelen nu met de vraag hoe dat veiliger kan. Ouderdom komt immers met gebreken, ook met gebreken die de rijvaardigheid beïnvloeden. En vaak hebben bestuurders dat niet altijd in de gaten of ze ontkennen het.
Nu moeten 75-plussers zich al elke vijf jaar medisch laten keuren. Maar geregeld is er discussie of de manier waarop dit gebeurt wel de meest geschikte manier is. Moet er ook niet gekeken worden naar de praktische rijvaardigheid? En moeten ouderen niet gewoon vaker gekeurd worden?
Wie zich nu zorgen maakt over de rijvaardigheid van een oudere bestuurder kan dat melden, waarna de gemelde persoon zich verplicht moet laten keuren. Maar het is natuurlijk lastig om een bekende of zelfs familielid aan te geven bij het CBR. In contact komen met het CBR wil natuurlijk helemaal niemand. Alles is daar een chaos en subjectief.
En daarom onderzoekt het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat momenteel alternatieven om het systeem van het medisch keuren van de rijgeschiktheid te verbeteren.
Huisarts
Eén van de alternatieven die onderzocht wordt is het laten uitvoeren van de keuring bij de eigen huisarts in plaats van bij de keuringsarts. Maar huisartsen zitten daar helemaal niet op te wachten.
Vroeger, toen het CBR nog helemaal niet bestond, was de huisarts ook de persoon die de rijbewijzen uitreikte aan nieuwe bestuurders. Je reed dan met een auto naar de huisarts die vervolgens opdracht gaf tot het uitvoeren van een aantal bijzondere verrichtingen voor de deur van zijn praktijk waarna hij kon concluderen of je geschikt was om met een auto deel te nemen aan het verkeer.
Waarschijnlijk nog vanuit die ervaring schrijft de artsenfederatie KNMG in haar richtlijn dat ‘een behandelend arts geen oordeel mag geven over de rijgeschiktheid van een eigen patiënt’. Het zou de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt onder druk kunnen zetten.
Maar uit onderzoek onder ouderen blijkt dat een meerderheid van hen (63 procent) wel degelijk liever door de eigen huisarts wordt onderzocht dan door een onafhankelijke arts. En ook het CBR heeft geen bezwaar tegen zo’n keuring door de eigen huisarts.
Maar ook andere scenario’s zijn denkbaar. Denk aan het afschaffen van een leeftijdsgebonden keurig of het invoeren van een periodieke screening waarbij een rijbewijsbezitter bij elke verlenging van het rijbewijs een gezondheidsverklaring moet invullen. Nog een optie: de morele plicht voor rijbewijsbezitters om wijzigingen in de medische conditie te melden om te zetten in een wettelijke meldplicht.
Maar wat het ook moge zijn, zonder enige vorm van verplichting zal er niks gaan veranderen.
